BTS (Base Transreceiver Station ) Baz istasyon alıcı-vericisi) ANTENLER

BAZ İSTASYONU ALICI- VERİCİSİ (ANTENLER)  

Bir telefonu hücresel veriye bağlayan BTS(Base Transreceiver Station) baz istasyonu alıcı-verici yani antenlerdir. Kullanım alanlarına göre kaç tip anten var. bu antenler nerelerde kullanılır. hepsi ve daha fazla bilgiyi yazımda bulabilirsiniz.

GSM sisteminde, cep telefonlarını hücresel şebekeye bağlamak için BTS adı da verilen bir dizi radyo ileticiyi kullanır. Bunların görevleri arasında kanal kodlaması ve kodlama/kod çözme bulunmaktadır. BTS, radyo ileticiler ve alıcılar, antenler, iletim (PCM) tesisine arayüz vb.den oluşur. BTS, gerekli çağrı istem kapasitesini sağlamak için bir veya daha fazla alıcı vericilerden oluşabilir. Bir BTS çok yönlü anten ile her yöne ya da üç sektörlü (sektörel) anten ile aralarında 120 derece fark olan üç sektöre yayın yapılabilir. 

• Sahalarda kullanılan antenler 2G,3G,4G göre farklılık göstermektedir, Kurulacak sahaya 2G,3G,4G için ayrı antenler kullanılmalıdır. Bunun sebebi farklı frekans bandından kaynaklanır 

KULLANIM ALANLARINA GÖREANTEN ÇEŞİTLERİ

Çok yönlü anten (Omni) : Bu anten tipinde baz istasyonu tek hücreden oluşmaktadır ve baz istasyonu merkez etrafında eşit olarak ışımaktadır. Bu baz alıcı ve verici istasyonu için antenler bu ışımaya uygun özelliktedir, çok yönlü anten olarak isimlendirilir. Şekilde bir omni anten ve kapsama alanı gösterilmiştir

Düşük abone kapasitesinin olduğu ve olabildiğince geniş alanların kapsanmak isteneceği kırsal bölgeler için çok yönlü (omni-cell) anten tipi, yüksek abone kapasitesi ve yoğun hücre yerleşiminin gerçekleştirileceği şehirsel alanlar için üç sektörlü (sektör-cell) anten tipi tercih edilir.

Üç sektörlü anten (Sektörel) : Sektörel baz istasyonları bir veya birden fazla hücreden oluşmaktadır. GSM’de kullanılan genel yapı üç hücreden oluşan sektörel yapıdır. Her bir hücre aynı zamanda sektör olarak isimlendirilir. Sektörler yönlü antenler kullanılarak oluşturulur. Bu tip antenler ön yüzey doğrultusunda belirli bir açıyla ışıma yapar.

Sektör yapıda hücre sınırlarını bir bölgeye odaklama ve daha kesin olarak belirlemek daha kolaydır. Yine antenler belirli bir eğimle monte edilebilir. Böylece radyo sinyallerinin gidebileceği alanları bilmek ve sınırları planlamak daha kesindir. Dolayısıyla şebekenin sinyal kalitesi daha iyi olacaktır. Hücreleri daha küçük dilimlere (sektör) ayırmakla abonelere daha kaliteli hizmet sunma ve kapasitenin daha etkin kullanımı mümkün kılınmaktadır. Şekil de120 derece açılı 3 sektör anten ile oluşturulmuş kapsama alanı gösterilmiştir.

 ANTENLER VE HÜCRE SİSTEMİ

GSM’de kullanılabilecek toplam frekans sayısı 124 adettir. Bu frekanslar her ülkede bir veya birden fazla şebekenin kapsamasını sağlamak için kullanılacak toplam kapasitedir. Dolayısıyla planlanan bütün şebekeler için bu frekanslar paylaşılmak durumundadır. Örneğin, ülkemizde GSM900 şebekesi olarak Vodafone ve Turkcell şebekeleri kurulmuştur. Her iki şebekede bu 124 adet frekansı paylaşmışlardır. Tablo da  ülkemizdeki GSM operatörlerine tahsis edilmiş frekans aralıkları görülmektedir

Bir operatörün sınırlı sayıdaki bu frekanslarla bütün ülkeyi kapsaması oldukça zordur.Standart bir hücre çapı yaklaşık 70 km’dir. Bir operatörün bu frekansları 1 kez kullanarak tüm ülkeyi kapsama alanına alması olanaksızdır. Bu durumu aşmak için operatörler frekansları tekrar tekrar kullanmak için modeller geliştirmişlerdir. Bir şebekede frekansların hangi sıklıkla ve ne kadar kullanılacağının hesaplanması gerekmektedir. Bu hesaplamalar sonucunda nereye ve ne kadar BTS merkezleri kurulacağı karalaştırılır. Şekilde komşu hücrelerin frekans planlamalarının yapılması gösterilmektedir. 

Her bir istasyon bir hücreyi temsil eder (Resim 1.1). GSM sisteminde kullanabilecek “124” adet nokta  frekans aralığı sınırlı olduğu için sistemde kullanılan frekanslar tekrarlanır. Bu ise karışmaya sebep olur. Bunu engellemek için hücrelerin çıkış güçleri ve bulundukları yere bağlı olarak 3 farklı tipe ayrılır. Macro, micro ve pico hücreler.  

Makro Hücre : Büyük alanları kapsayan istasyonlardır. Şehir dışındaki antenler buna örnektir.

Mikro Hücre : Küçük alanları kapsayan istasyonlardır. Şehir içindeki antenler buna örnektir. Şehir içine konan antenlerin sayıca fazla olmasının sebebi olarak konuşma kapasitesinin arttırılması örnek verilebilir.

Piko Hücre : Çok daha küçük alanları kapsayan istasyonlardır. Bina içindeki antenler yada kısa mesafeli alanlar buna örnektir.